فرش طرح افشان سلطنتی چیست؟ انواع آن

طرح افشان سلطنتی، به‌عنوان یک طرح خاص از طرح فرش افشان سلطنتی شناخته می‌شود که از روزگاران قدیم بین پادشاهان و اشراف بسیار محبوب و پرطرفدار بوده و به همین دلیل این طرح به این نام معروف شده است.

طرح افشان سلطنتی جذاب و خاص دارای رنگ‌های ترکیبی زیبا و منحصر به فردی است و بیشتر در رنگ‌های پرطرفدار مانند فیلی، کرم و طوسی تولید می‌شود. همچنین طرح‌ افشان سلطنتی، تلفیق شده از هنرهای سنتی ایرانی با مهارت صنعتی است که سرعت، دقت، کیفیت و زیبایی را برای شما به ارمغان می‌آورد.  علاوه بر آن، فرش سلطنتی افشان در تمام ابعاد استاندارد ۶ متری، فرش ۹ متری، فرش ۱۲متری و ابعاد قالیچه و کناره در بازار یافت می‌شود. بنابراین با خیال آسوده می‌توانید برای دکوراسیون خانه خود و فضاهای مختلف آن، فرش مناسب را خرید کنید.

این فرش با تمامی زیبایی منحصر به فرد خود، دارای ویژگی‌های مختلفی است. به همین دلیل در ادامه این مقاله از نکات خرید فرش ماشینی قصد داریم به‌طور کامل این طرح از فرش افشان را بررسی کنیم تا در هنگام خرید اطلاعات کاملی درباره آن داشته باشید.

تاریخچه طرح افشان سلطنتی

طرح افشان سلطنتی از قدمت زیادی برخوردار است و جزء طرح‌های اصیل فرش ایرانی محسوب می‌شود. همچنین ایران قطب تولید فرش افشان محسوب می‌شود و در این زمینه بی‌رقیب است و هیچ کشوری به گرد پایش هم نمی‌رسد!

طرح افشان با برخورداری از مجموعه عظیمی از طرح‌های مختلف، تنوع زیادی دارد و به همین دلیل به‌خوبی می‌تواند سلیقه مشتریان مختلف را پوشش دهد.

در این میان فرش با طرح افشان چه دستباف باشد و چه ماشینی، زیبایی مخصوص به خود را دارد و فرقی نمی‌کند که محصول شهر کاشان، مشهد، تبریز و سایر نقاط ایران باشد؛ به هر حال زیبایی ویژگی مشترک تمامی این بافته‌های ایرانی است.

تا قبل از ترویج فرش‌های طرح افشان، بیشترین طرحی که در بافت فرش‌ها به کار می‌رفت، طرح لچک ترنج بود. در این طرح، حوضچه‌ای بزرگ در وسط فرش خودنمایی می‌کند و در چهار طرف آن گوشه‌های مثلثی شکلی با طرح‌های ترنج میانی بافته می‌شوند.

بعد از مدتی با حذف ترنج میانی، طرح جدیدی در فرش‌ها استفاده شد که از پیچ و خم طرح‌های گل و برگ،  خودنمایی می‌کرد. این طرح میز که به طرح افشان معروف بود، بعد از گذشت زمانی، گسترده شد و زیرمجموعه‌های زیادی پیدا کرد؛ به‌طوری که یکی از این موارد، طرح سلطنتی است.

به‌طور معمول کاخ‌های سلطنتی شاه‌های قاجار و پهلوی با فرش‌هایی که طرح افشان سلطنتی داشتند، مفروش و مزین می‌شدند  و از  فرش‌هایی با طرح‌های دیگر مثل لچک و ترنج دار کمتر استفاده می‌شد. البته ناگفته نماند که در حال حاضر نیز این فرش طرفداران زیادی دارد؛ به‌طوری که کارخانه‌های زیادی در کشور به تولید فرش‌هایی با طرح افشان مشغول هستند.

نقوش طرح افشان سلطنتی

در بین نقشه‌های قالی، طرح افشان از طرح‌های قدیمی و ریشه‌دار است که طرفداران زیادی را به خود جلب کرده است. طرح ختایی مجموعه‌ای از طرح‌های گل، بوته، غنچه، جوانه و برگ است که بر روی یک ساقه منحنی به دورهم پیچیده شده و به تصویر کشیده می‌شود؛ اما طرح اسلیمی شاخ و برگ و پیچ ‌و خم‌های درخت را به نمایش می‌گذارد و نماد درخت است.

در بیشتر موارد طرح افشان با طرح اسلیمی ترکیب می‌شود  و به همین دلیل در کل می‌توان طرح افشان را تلفیقی از طرح اسلیمی و ختایی دانست.

در عهد قدیم رایج‌ترین طرح قالی، طرح ترنج دار بود. طرحی که در وسط فرش یک ترنج و در اطرافش گل‌هایی پراکنده بود؛ اما به مرور زمان طراحان نقش فرش ایرانی دست به ابتکار زدند و تغییراتی به وجود آوردند.

قالیبافان برای خلق طرح‌های نو و بدیع، اقدام به حذف طرح ترنج در مرکز فرش کردند. به همین خاطر طرح افشان فاقد لچک و ترنج است و تمام سطح آن به زیبایی با طرح گل‌های زیبا پر می‌شود.

در فرش‌های طرح افشان هیچ محراب یا ترنجی در مرکز نمی‌توان یافت و ترنج حذف شده، جای خود را به طرح‌های زیبای دیگر مانند گل، بوته، بته‌جقه و سایر طرح‌ها داده است. البته در حال حاضر با توجه به ذائقه مشتریان و نیاز بازار فرش، برخی از طرح‌های افشان به‌طور محدود همراه با طرح لچک و ترنج روانه بازار شده‌اند.

به همین خاطر است که به این نوع فرش‌ها طرح افشان می‌گویند؛ زیرا در سرتاسر فرش، طرح‌های مختلف آن پراکنده ‌شده است تا تصویر تک و منحصر به ‌فردی را خلق کند.

گویی شخص طراح فرش در هنگام طراحی آن، از همان لحظه نخستین که قلم را بر روی کاغذ می‌گذارد تا لحظه پایانی، قلم را از روی کاغذ بلند نمی‌کند و طرح‌ها به شیوه‌ای زیبا در هم تنیده و به هم پیوسته شده‌اند. این هنری است که تنها از عهده هنرمندان طراح ایرانی برمی‌آید و بس!

پس می‌توان گفت که به‌طور عمومی هر فرشی که دارای نقوش گل، برگ و شاخه، بدون ترنج است؛ طرح افشان نامیده می‌شود. این طرح شامل موارد زیر است:

• طرح افشان بندی

  این طرح از گل‌هایی تشکیل شده که پیوستگی و ارتباط دارند و در آن یک نقش کوچک به شیوه‌ای منظم تکرار می‌شود.

• طرح افشان گل اناری

  گل‌های این طرح به خاطر شباهتی که به گلنار یا همان گل انار دارند، به این نام معروف هستند. وقتی گل انار با طرح افشان ترکیب می‌شود، طرح افشان گل اناری حاصل می‌شود.

• طرح افشان شکسته

  همان‌طور که از نام آن مشهود است، طرح زمینه این فرش همراه با خطوط شکسته و هندسی است.

• طرح افشان شاخه پیچ

  در این طرح شاخه‌ها به هم پیوسته و پیچ در پیچ به نظر می‌آیند.

• طرح افشان حیوانات

  در این طرح حیوانات نقش اصلی را به عهده ‌دارند.

• طرح افشان ترنج دار

  این طرح در مرکز خود نقش یک ترنج را دارد و در اطراف آن شاهد طرح‌هایی پیچیده از گل‌ها، برگ‌ها و شاخه‌ها هستیم.

یکی از مزیت‌های فرش طرح افشان این است که شباهت زیادی به فرش دست‌بافت دارد و به‌هیچ ‌وجه از مد نمی‌افتد؛ زیرا اغلب با هر دکوراسیونی هماهنگی دارد؛ به همین خاطر طرح افشان جز

فرش  کلاسیک ماندگار است.

ویژگی‌های فرش با طرح افشان سلطنتی

در حالت کلی دو نوع نقشه فرش افشان داریم که شامل نقشه افشان با گردش متصل و نقشه افشان با گردش منفصل می‌شوند. نقشه افشان با گردش‌های منفصل دقیقا برعکس طرح افشان متصل است و دارای گردش‌های ختایی یا اسلیمی است که در متن قالی به‌صورت کامل پیوستگی ندارد. طرح‌های اسلیمی و ختایی این سبک به‌صورت قرینه در هر دو طرف فرش تکرار می‌شوند.

طراحی افشان به‌صورت یک‌ دوم و یک‌ چهارم در متن فرش اجرا می‌شود و به جهت پیوستگی بیشتر در محل برخورد گردش‌های واگیره، از نقش‌هایی مانند گل بهره می‌برند. این کار باعث ارتباط و حفظ پیوستگی بیشتر واگیره‌های افشان می‌شود.

فرش‌های طرح افشان در رنگ‌های بی‌نظیر و متنوعی خلق می‌شوند که از بین آن‌ها می‌توان به رنگ‌های کرم، کرم گلبهی، فیروزه‌ای، لاکی، سرمه‌ای، فیلی، طلایی، طوسی و غیره اشاره کرد. در ادامه این رنگ‌ها و تاثیر آنها در دکوراسیون را بررسی می‌کنیم.

طرح افشان فیلی

رنگ فیلی به رنگ آبی روشن اطلاق می‌شود؛ ولی به دلیل اینکه شبیه به رنگ پوست بدن فیل است، به آن رنگ فیلی می‌گویند. طرح فیلی جزء گزینه‌های پرطرفدار در این فرش محسوب می‌شود و در بیشتر دکوراسیون‌ها قابل استفاده است.

زمینه آبی طرح افشان فیلی، باعث کاهش فشار خون و ضربان قلب می‌شود و حس آرامش و سلامتی را در افراد به وجود می‌آورد. همین امر باعث می‌شود که این فرش برای اتاق‌خواب و اتاق کودک بهترین انتخاب باشد.

البته چون این رنگ جزء رنگ‌های سرد است، برای استفاده در آشپزخانه مناسب نیست؛ به دلیل اینکه این دسته از رنگ‌ها کاهش‌دهنده اشتها هستند. در عین حال این رنگ به دلیل چرک تاب بودن برای فضای آشپزخانه مناسب نیستند و هرروز باید به دنبال شستشوی آن باشید.

طرح افشان کرم

اگر فضای منزل شما محدود و کوچک است، ما به شما فرش کلاسیک ۱۰۰۰ شانه با طرح افشان کرم را پیشنهاد می‌کنیم. این فرش با زمینه روشنی که دارد برای خانه‌های نقلی گزینه بسیار مناسبی است. رنگ‌بندی روشن آن، باعث می‌شود که فضای کوچک شما، بزرگ، شاد و زیبا به نظر برسد. همچنین به دلیل رنگ روشن، در این فرش گل و بوته‌ها و طرح‌های بته ‌جقه بیشتر به چشم می‌آیند.

روان شناسان و کارشناسان بر این باورند که استفاده از رنگ کرم باعث روشن شدن فضا و بزرگ‌تر دیده شدن محیط اطراف می‌شود که تأثیر مثبت در روحیه و نشاط افراد دارد. بنابراین طرح افشان کرم بهتر است که برای اتاق نشیمن و اتاق ‌خواب استفاده شود. همچنین در صورتی که دکوراسیون فضای پذیرایی با مبلمان روشن پوشیده شده، بهتر است از فرش افشان با رنگ کرم استفاده کنید تا هارمونی خوبی در دکوراسیون ایجاد شود.

منبع

طرح افشان طوسی

رنگ‌بندی طوسی یکی دیگر از رنگ‌های مورد علاقه مردم است که در تولید فرش افشان به کار می‌رود. طوسی روشن یک تناژ رنگ خاص و شیک است که به‌راحتی با انواع دکوراسیون مدرن و سنتی سازگاری دارد.

از دیدگاه روان‌شناسی، رنگ طوسی برای انسان آرامش به ارمغان می‌آورد؛ چون این خاصیت رنگ‌های سرد است. شاید به همین خاطر است که برای استفاده در مکان‌هایی مانند اتاق مطالعه، اتاق‌خواب و اتاق نشیمن مناسب است.

از ویژگی‌های مثبت فرش طرح افشان طوسی این است که می‌توانید در دکور مدرن با رنگ‌بندی‌های صورتی و یا سایر رنگ‌های روشن، آن را ترکیب کنید. در عین حال انتخاب این فرش برای دکوری کلاسیک به همراه مبلمان با تناژ رنگی صورتی و طلایی، گزینه بسیار جذابی است.

عوامل موثر در قیمت فرش افشان سلطنتی

طرح افشان سلطنتی جزء معدود طرح‌هایی است که هم بر روی فرش ماشینی و هم بر روی فرش دستباف قابل اجرا است. در این میان هر چقدر تعداد شانه و تراکم فرش بیشتر باشد، بدیهی است که از قیمت بالاتری برخوردار است. زیرا ظرافت فرش با افزایش تعداد شانه، ارتباط مستقیم دارد و در قیمت نهایی فرش تأثیر به سزایی دارد.

لازم به ذکر است که فرش افشان اکرلیک هت ست به دلیل استفاده از الیاف خالص و مرغوب و دستگاه‌های بافندگی هت ست، نسبت به سایر فرش‌ها که با نخ‌های دیگری تولید می‌شوند، گران‌تر است.

یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در قیمت فرش افشان، تعداد رنگ‌بندی استفاده شده در آن است؛ به‌طوری که با افزایش تعداد رنگ مصرفی، قیمت فرش افشان هم افزایش می‌یابد. در حال حاضر رنگ‌بندی‌های رایج فرش‌های طرح افشان که در بازار موجود هستند، شامل ۸، ۱۰، ۱۲و ۱۴ رنگ هستند و با افزایش رنگ‌ها، قیمت فرش نیز بیشتر می‌شود.

جمع‌بندی

در این مقاله از زیلوکس تلاش کرده‌ایم که شما را با تمام مزایا و ویژگی‌های مختلف فرش با طرح افشان آشنا کنیم تا بتواند به شما در هنگام خرید این فرش، کمک کند. از ویژگی‌های ممتاز این فرش، طراحی منحصر به فرد آن است که باعث بزرگ‌تر نشان دادن فضا می‌شود. همچنین می‌توانید با انتخاب رنگ مناسب، از این فرش در دکوراسیون‌های مختلف استفاده کنید.

درنهایت اینکه این فرش با شانه و تراکم‌های مختلف تولید شده است تا در قسمت‌های پرترافیک خانه مانند آشپزخانه و راهرو از تراکم کمتر استفاده کنید و برای فضایی لوکس مانند پذیرایی، به سراغ تراکم و ظرافت بیشتر بروید.

طرح افشان را میپسندین یا خشتی؟