بدون شک هنگام خرید فرش ماشینی ، با اصطلاحات شانه و تراکم مواجه شده‌اید! شانه و تراکم در فرش ماشینی ، دو مقیاسی هستند که فرش را از نظر کیفیت و قیمت، در قالب آن بررسی می‌کنند و پر واضح است فرشی که تراکم و شانه‌ی بیشتری داشته باشد، به معنای این است که ریز نقش‌تر و ریز بافت‌تر است و در نتیجه، قیمت آن بالاتر است. چنانچه تمایل دارید راجع به این دو مقیاس بیشتر بدانید و به صورت تخصصی‌تر درباره‌ی آن اطلاعات کسب کنید، پیشنهاد می‌کنیم این محتوا را در زیلوکس همراهی کنید تا با دید بازتری اقدام به خرید فرش ماشینی نمایید.
شانه و تراکم در فرش ماشینی
همان‌گونه که فرش دستباف از تار و پود تشکیل شده است و بافنده بر روی آن، با دستان هنرمندانه‌ی خود گرههای می‌زند و نقشه‌ی قالی را می‌بافد، در فرش ماشینی هم، تار و پود وجود دارد که بر روی آن نخ خاب توسط ماشین بافته می‌شود.
در فرش ماشینی، نخ‌های تار و پود به صورت عمودی و افقی بر روی هم تنیده می‌شوند و صفحه‌ی اصلی یا زمینه‌ی فرش را تشکیل می‌دهند، سپس نخ تاب که پرز‌ها و گرههای فرش است، بر روی آن بافته می‌شود.
شانه فرش ، به تعداد گره‌هایی اشاره دارد که در یک متر عرض فرش توسط ماشین بافته شده است.
تراکم فرش ، به تعداد گره‌هایی اشاره دارد که در یک متر طول فرش توسط ماشین بافته شده است.
چگونه شانه و تراکم در فرش ماشینی را تشخیص دهیم؟
بر حسب قاعده، میزان شانه و تراکم در فرش ماشینی ، بر روی برچسبی که پشت فرش زده می‌شود، دیده می‌شود. این برچسب، مانند شناسنامه‌ی فرش است و مشخصات کلی فرش از جمله، کارخانه‌ی سازنده، جنس الیاف و تعداد ریشه‌ها که در واقع همان گرههای فرش هستند را در قالب شانه و تراکم بیان می‌کند.
روش دیگری که میزان شانه و تراکم فرش ماشینی را مشخص می‌کند، شمارش گره‌ها از پشت فرش است. اگر می‌خواهید به صورت دقیق و موشکافانه‌تر به میزان شانه و تراکم در فرش ماشینی پی ببرید، یا حس می‌کنید اطلاعات نوشته شده بر روی برچسب فرش ممکن است نادرست باشد، می‌توانید فرش را برگردانید و تعداد گرههای موجود در یک متر از طول و یک متر از عرض از فرش را بشمارید و ازین طریق میزان شانه و تراکم فرش را بدست آورید. البته پر واضح است که این روش، کمی وقت‌گیر و دشوار است و بهتر است از مقیاس‌های کوچکتری مانند ده سانتی‌متر و یک سانتی‌متر استفاده کنید و با انجام ضرب و تقسیم، میزان شانه و تراکم فرش را با ضریب خطای کمی بدست آورید.
فرش ۷۰۰ شانه به این معنی است که در یک متر از عرض فرش، ۷۰۰ ردیف نخ خاب قرار گرفته است که به واسطه‌ی هر کدام، یک گره زده شده است. برای تشخیص فرش ۷۰۰ شانه ، ده سانتی‌متر از پشت فرش را جدا کنید، در این ده قسمت باید ۷۰ ردیف یا ۷۰ گره وجود داشته باشد.
فرش ۱۰۰۰ شانه این مفهوم را به ما می‌رساند که در یک متر از عرض فرش، ۱۰۰۰ ردیف نخ خاب قرار گرفته است و با هر یک از آن‌ها، یک گره زده شده است. برای تشخیص فرش ۱۰۰۰ شانه ، ده سانتی‌متر از پشت فرش را جدا کنید و تعداد گرههای موجود آن را بشمارید. در این میزان، باید ۱۰۰ گره وجود داشته باشد.
فرش ۱۲۰۰ شانه به این معنی است که در یک متر از عرض فرش، ۱۲۰۰ ردیف نخ خاب قرار دارد و با هر کدام، یک گره زده شده است. برای تشخیص فرش ۱۰۰۰ شانه ، ده سانتی‌متر از پشت فرش را جدا کنید و تعداد گرههای موجود در آن را بشمارید که باید عددی معادل ۱۲۰ گره باشد.
فرش ۱۵۰۰ شانه که ظریف‌ترین و متراکم‌ترین نوع فرش ماشینی محسوب می‌شود، به این معنی است که در یک متر از عرض فرش، ۱۵۰۰ ردیف نخ خاب قرار دارد و با هر کدام یک گره بر روی فرش زده شده است. برای تشخیص فرش ۱۵۰۰ شانه ، ده سانتی‌متر از پشت فرش را جدا کنید و تعداد گرههای موجود در پشت آن را شمارش کنید که باید عددی معادل ۱۵۰ گره باشد.
اگر تعداد گرههای موجود در پشت فرش در ده سانتی‌متر، برای شمارش زیاد است، می‌توانید یک سانتی‌متر از فرش را جدا کنید و تعداد گرههای موجود در همان یک سانتی‌متر را بشمارید. از آنجا که فرش ماشینی توسط ماشین بافته می‌شود و مانند فرش دستباف، دارای اندازه‌های نایکسان نیست، با کمی دقت، می‌توانید تعداد گرههای موجود در یک سانتی‌متر را به درستی و دقت شمارش کنید. این میزان
برای فرش ۷۰۰ شانه ، باید ۷ گره در یک سانتی‌متر باشد.
برای فرش ۱۰۰۰ شانه ، باید ۱۰ گره در یک سانتی‌متر باشد.
برای فرش ۱۲۰۰ شانه ، لازم است ۱۲ گره در یک سانتی‌متر از فرش وجود داشته باشد.
برای فرش ۱۵۰۰ شانه ، لازم است ۱۵ گره در یک سانتی‌متر از فرش وجود داشته باشد.
همانطور که ملاحظه می‌شود، فرش‌هایی با تراکم بالا، تعداد گرههای بسیار زیادی دارند و شمارش این گره‌ها به دلیل ریز بودن کمی دشوار است و اگر دقت کافی به خرج ندهید، ممکن است شما را به خطا وا دارند.
اگر خیلی اهل محاسبه و دقت هستید، هنگام خرید یک ذره‌بین همراه خود به فروشگاه ببرید.
مفهوم گره یا ریشه در فرش ماشینی چیست؟
تعداد ریشه یا گره در فرش ماشینی ، به حاصل ضرب تراکم و شانه‌ی فرش گفته می‌شود. در واقع گره در فرش، به تعداد گره‌هایی که در یک متر مربع از فرش ماشینی وجود دارد گفته می‌شود. به گره یا ریشه گره رنگ نیز گفته می‌شود.
راهنمای خرید فرش ماشینی بر حسب شانه و تراکم
پر واضح است که هر چه فرش شانه و تراکم بیشتری داشته باشد، به این معنی است که ریزنقش‌تر و ریزبافت‌تر بوده و ازین جهت، شباهت بیشتری به فرش دستباف دارد. فرش‌هایی که شانه و تراکم بالاتری دارند، نقشه‌های شلوغ‌تری دارند و می‌توانند رنگ‌ها و نقش‌های ظریف‌تری را در خود داشته باشند. همچنین قیمت فرش ماشینی ، با بالا رفتن تعداد شانه و تراکم فرش، افزایش می‌یابد.
هنگام خرید فرش ماشینی لازم است به کاربرد فرش دقت و توجه داشته باشیم. فرش‌هایی که قرار است در اتاق خواب پهن شوند، با فرش‌هایی که در سالن پذیرایی یا آشپزخانه پهن می‌شوند، چه از نظر تعداد شانه و تراکم، چه از نظر رنگ و جنس، با یکدیگر تفاوت‌هایی خواهند داشت.
- فرش‌هایی که برای اتاق پذیرایی و نشیمن انتخاب می‌کنید، بهتر است ریز‌نقش و با شانه و تراکم بالاتری باشند. به عنوان مثال، فرش‌های ۱۲۰۰ شانه و ۱۵۰۰ شانه گزینه‌های مناسبی هستند. این فرش‌ها ریز نقش هستند و انتخاب‌های خوبی برای اتاق‌های پذیرایی می‌باشند.
رنگ فرش اتاق پذیرایی، بهتر است با رنگ دکوراسیون اتاق متناسب باشد. اگر دکوراسیون شلوغ و پر‌کاری دارید، بهتر است از فرش‌های رنگ روشن و با نقش‌های ساده استفاده کنید تا ازین طریق هماهنگی بیشتری ایجاد کنید. اگر دکوراسیون خلوت با رنگ‌های روشن و خنثی دارید، یک فرش پر نقش و نگار با رنگ‌های تیره‌تر، می‌تواند فضا را صمیمی‌تر و گرم‌تر نماید.
- فرشی که برای اتاق خواب انتخاب می‌شود، بهتر است از انواع ۷۰۰ شانه که قیمت کمتری دارند انتخاب شود. اگر فضا و دکوراسیون اتاق خواب شلوغ است، پیشنهاد می‌دهیم از فرش‌های سبک‌تر و ساده‌تر استفاده کنید و اگر فضا خلوت است، یک فرش نسبتا شلوغ می‌تواند کمک‌کننده باشد.
اگر اتاق خواب شما پر رفت‌وآمد و پرتردد است بهتر است از رنگ‌های تیره انتخاب کنید و فرش را از جنسی انتخاب کنید که در مقابل شست‌وشو مقاوم باشد.
- در خرید فرش ماشینی برای اتاق کودک ، لازم است از رنگ‌های شاد و چرک‌تاب انتخاب کنید که اثر لکه را به وضوح نشان ندهد. جنس فرش اتاق کودک، باید بسیار عالی و ضد حساسیت باشد تا از طریق پوست و تنفس، برای کودک شما ایجاد حساسیت ننماید. همچنین بهتر است فرش اتاق کودک، به حد کافی نرم باشد و الیاف آن طبیعی باشد.
- فرش ماشینی برای آشپزخانه و راه‌روها، بهتر است در رنگ‌های تیره و چرک‌تاب انتخاب شود. همچنین قابلیت شست‌وشوی بالا، یکی از گزینه‌هایی است که نباید آن را فراموش کنید.
برای مکان‌هایی مانند آشپزخانه و یا راهرو، نیاز نیست فرش‌هایی با تعداد شانه و تراکم بالا خریداری کنید زیرا این فرش‌ها هزینه‌ی بالایی را به شما تحمیل می‌کنند و نسبت به فرش‌های دیگر، قابلیت شست‌وشوی کمتری داشته و غالبا نقشه و طرح شلوغ‌تری دارند که مناسب آشپزخانه و چنین مکان‌هایی نیست.
به طور کلی، هنگام خرید فرش ماشینی باید به میزان استفاده‌ی خود از فرش و محیطی که قرار است فرش در آن مکان پهن شود دقت و توجه کنید. اگر این فضا، در معرض دید میهمان قرار دارد، بهتر است از فرش‌هایی با شانه و تراکم بالاتر مانند ۱۲۰۰ و ۱۵۰۰ استفاده کنید و چنانچه قابلیت شست‌وشو و تمیزکاری برایتان از اهمیت بیشتری برخوردار است بهتر است از فرش‌هایی با تراکم پایین‌تر مانند ۷۰۰ شانه و ۱۰۰۰ شانه استفاده کنید.
سخن پایانی :
شانه و تراکم در فرش ماشینی معیاری است که علاوه بر میزان ریز‌نقش بودن فرش، قیمت آن را نیز تعیین می‌کند. خرید فرش ماشینی اگر چه مانند فرش دستباف، نیاز به مهارت و تخصص بالا ندارد، اما چنانچه با اصول و قواعد آن، آشنایی کافی نداشته باشید، ممکن است شما را دچار اشتباه نماید. بنابراین بهتر است با دید بازتر و دقت بیشتری اقدام به خرید فرش ماشینی نمایید. نکته‌ی حائز اهمیت دیگر این است که خرید فرش را برای آخرین مرحله از دکوراسیون منزل خود بگذارید و قبل از آن، سعی کنید همه‌ی اجزای دکوراسیون اتاق خود را تکمیل کرده باشید تا فرش را بر طبق معیارهایی که عنوان شد، انتخاب کنید.
زیلوکس از همراهی شما با این محتوا سپاسگزار است و امیدوار است مطالب بیان شده، بتواند در پروسه خرید فرش ماشینی به شما یاری برساند.
